આ પુસ્તકમાં લેખક ઝવેરચંદ મેઘાણી લખે છે કે, જેલના તાળાબંધ પ્રવેશદ્વાર પાસે વહીવટકર્તાઓની ઑફિસ હોય છે અને એ ઑફિસની બારી એ જેલ બહારની ને જેલ અંદરની દુનિયાઓ વચ્ચેના માર્મિક સંપર્કનું એક માત્ર માધ્યમ હોય છે. ખાસ કરીને ‘મુલાકાત’ નામના જે કરુણ સંપર્કની બરદાસ્ત આ ‘બારી’ પર થાય છે તેની બરોબરી તો જીવનનું કોઈ પણ બીજું અંગ કરી શકે તેમ નથી. કોઈ પણ જેલ-સાહિત્યમાં એનો ચિતાર મેં જોયો નથી. આવી એક બારી પર હું 1930-31ના અગિયારેક મહિના સુધી બેઠો હતો. ત્યાં બેઠાંબેઠાં મને જોવા, વિચારવા, કલ્પના તેમ જ દિલમાં ઘોળવા મળ્યું હતું તેનું કલાવિધાન થાય તે માટે મારે ત્રણેક વર્ષની વાટ જોવી પડી હતી. 1934માં હું જ્યારે આ લખવા બેઠો. ત્યારે મને જોવા મળેલા જેલ અંદરની ને જેલ બહારની સૃષ્ટિ વચ્ચેના સંપર્કના તાત્કાલિક પ્રત્યાઘાતો શમી ગયા હતા. કલાવિધાનને વિક્ષેપકર એવું કોઈ વાતાવરણ મન પર ધગધગતું નહોતું. એટલે જ પછી મેં જેલ-ઑફિસની એ પરિચિત બારીને મોંએથી એની આત્મકથા સેરવી લીધી.

પ્રસ્તાવના

Stories

જેલ-ઓફિસની બારી

જેલ-ઑફિસની બારીને વાચા આપીને મેઘાણીએ કેટલીક એવી વાતો લખી છે જે હૈયા સોંસરવી ઉતરી જાય છે.

આંસુની મહેફિલ

પોતાની દીકરીને જોવા ઝંખતા કેદીનું અદભુત વર્ણન મેઘાણીએ આ વાત માં આલેખ્યું છે.

વાલિયાની દીચરી

ત્રણ મહિનાથી હરખો ઢેડો નામનો વ્યક્તિ પોતાની પત્નીને મળવા ઈચ્છતો હતો, અને ત્રણ મહિને એની પત્ની એને મળી ત્યારે શું થયું એની વાત સાંભળો આ એપિસોડમાં.

હરખો ઢેડો

અને એ ઉપદેશક દાદા એવું ઉપનામ એમને કેમ મળ્યું એની વાત જાણો આ એપિસોડમાં.

ઉપદેશક દાદા

કારકુન અને જમાલ કેદીની વચ્ચે ઠીક લડાલડી લાગી પડી છે, કેમ અને શા કારણે એની વાત જાણો આ એપિસોડમાં.

સહુનો ‘સાલો’

બુઢ્ઢી મા બીજી મુલાકાત સુધી જીવશે કે નહિ? એની વાત સાંભળો આ એપિસોડમાં.

દલબહાદુર પંજાબી - 1

શેરડી સિંચોડે ભીંસાય ને મીઠાં શરબત ખળખળે તેવો આ સ્નેહરસ ઉભરાય એની વાત સાંભળો આ એપિસોડમાં.

દલબહાદુર પંજાબી - 2

કોઈ બહેન પોતાના ભાઈને મળવા જેલમાં જાય પણ એને એના ભાઈ સુધી પહોંચતા શું તકલીફ થાય એની વાત સાંભળો આ એપિસોડમાં.

મારો ભૈ ક્યાં !

સજાના ફટકા કોઈ સભાન રહીને ઝીલશે? એના ફડાકા  સંગીતમય કે કર્ણપ્રિય નથી હોતા. જેલ-ઑફિસની બારી ની નજર એના વિષે શું કહે છે એ વાત સાંભળો આ એપિસોડમાં.

ફટકાની લજ્જત

aawaz.com

આ પોડકાસ્ટમાં જેલ-ઑફિસની બારી નામના પુસ્તકમાં લખાયેલી સાચી વાતો શબ્દસઃ સાંભળવા મળશે. લેખકે નજરે જોયેલી વાતોને સરસ કલેવર આપીને તેમણે લખી છે.

જેલ-ઓફિસની બારી

4hr 7m

Gujarati

2023

Stories

જેલ-ઓફિસની બારી

About Show

Recommended shows

You may also like

Wall Frame at Aawaz

Stream aawaz on

Categories

Channels

Popular Podcasts